Category: Philosophy.Materialism

Topic: Offray de La Mettrie

English version [Ακολουθεί και η ελληνική εκδοχή]

Julien Offray de La Mettrie (23 Nov 1709 - 11 Nov 1751) was a French physician and philosopher, and one of the earliest French Enlightenment materialists. He is mainly known for his work L'homme machine).

Julien de La Mettrie is considered one of the most influential philosophers of 18th-century determinism. But apart from his contribution to the spread of determinism, he considered himself a mechanistic materialist

He believed that mental processes are caused by the body. He expressed these thoughts in his work The Man Machine, where his central idea is that human functions as a sophisticated machine. In this theory the whole human, his body and mind, works as a machine. While helping to spread Cartesian ideas to promote mechanics as an explanation of human physical behavior, La Mettrie attacked Descartes' westernist view of the separation of mind and body.





Ελληνική εκδοχή

Ο Julien Offray de La Mettrie (23 Νοε 1709 – 11 Νοε 1751) ήταν Γάλλος γιατρός και φιλόσοφος, και ένας από τους πρώιμους Γάλλους υλιιστές του Διαφωτισμού. Είναι κυρίως γνωστός για το έργο του Ο Άνθρωπος Μηχανή (L'homme machine).

Το 1733, αναχώρησε για το Leiden για να σπουδάσει υπό τον διάσημο Herman Boerhaave. Η παραμονή του στην Ολλανδία αποδείχτηκε σύντομη αλλά απιδραστική. Τα επόμενα χρόνια ο La Mettrie ασχολήθηκε επαγγελματικά με ιατρικές πρακτικές στην περιοχή του Saint-Malo, διαδίδοντας τα έργα και τις θεωρίες του Boerhaave μέσω της δημοσίευσης και μετάφρασης πολλών έργων του.

Ο Julien de La Mettrie θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς φιλοσόφους του ντετερμινισμού του 18ου αιώνα. Εκτός όμως από τη συνεισφορά του στη διάδοση του ντετερμινισμού, θεωρούσε τον εαυτό του ως μηχανιστή υλιστή.

Πίστευε ότι οι νοητικές διαδικασίες προκαλούνται από το σώμα. Εξέφρασε αυτές τις σκέψεις στο έργο του Ανθρωπος-Μηχανή, όπου η κεντρική ιδέα του είναι ότι ο άνθρωπος λειτουργεί ως μια εξελιγμένη μηχανή. Κατά τη θεωρία αυτή ο όλος άνθρωπος, το σώμα και ο νους του, δουλεύουν σαν μηχανή. Παρότι βοήθησε την εξάπλωση των Καρτεσιανών ιδεών για την ανάδειξη της μηχανικότητας ως εξήγησης της ανθρώπινης σωματικής συμπεριφοράς, ο La Mettrie επιτέθηκε ενάντια στη δυιστική οπτική του Descartes όσον αφορά τον διαχωρισμό νου και σώματος.

Πριν από τον Άνθρωπο-Μηχανή είχε εκδώσει τη Φυσική Ιστορία της Ψυχής το 1745. Εκεί υποστήριζε ότι οι άνθρωποι είναι απλά και μόνο πολύπλοκα ζώα. Ξεσήκωσε μεγάλη αντιπαράθεση η πίστη του ότι «από τα ζώα στον άνθρωπο δεν υπάρχει κάποια απότομη μετάβαση. Αργότερα έχτισε πάνω σε αυτή την ιδέα ισχυριζόμενος ότι άνθρωποι και ζώα συντίθενται από οργανωμένη ύλη και η μόνη τους διαφορά έγκειται στον διαφορετικό βαθμό πολυπλοκότητας. Σύγκρινε μάλιστα τη διαφορά μεταξύ ζώου και ανθρώπου με εκείνην μεταξύ των υψηλής ποιότητας εκκρεμών ωρολογίων και των απλών ρολογιών, λέγοντας: «Ο άνθρωπος είναι για τον πίθηκο και τα πιο ευφυή ζώα όπως το πλανητικό εκκρεμές του Huygens σε σχέση με το ρολόι του Julien Le Roy». Η ιδέα του αυτή της μη ουσιώδους διαφοροποίησης βασίζεται στα ευρήματά του ότι τα αντιληπτικά αισθήματα είναι παρόντα και στα ζώα και στα φυτά. Αν και αναγνωρίζει ότι μόνο οι άνθρωποι μιλούν γλώσσα, πίστευε ότι και τα ζώα είναι ικανά στην εκμάθηση γλώσσας. Χρησιμοποίησε τους πιθήκους ως παράδειγμα λέγοντας ότι αν εκπαιδεύονταν θα γίνονταν τέλειοι άνθρωποι. Επίσης τόνιζε και μια άλλη μεγάλη ομοιόητα μεταξύ ζώων και ανθρώπων ότι και τα δυο μαθαίνουν μέσω μίμησης.

Οι αντιλήψεις του περί ζώων και ανθρώπων βασίζονταν σε δυο τύπους συνέχειας. Ο πρώτος τύπος συνέχειας, ο ασθενής τύπος, υποδηλώνει ότι άνθρωποι και ζώα είναι φτιαγμένοι από τα ίδια πράγματα αλλά είναι διαφορετικά οργανωμένοι. Εστιάζεται όμως στον δεύτερο τύπο συνέχειας, τον ισχυρό τύπο, σύμφωνα με τον οποίο η ψυχολογία και η συμπεριφορά ανθρώπων και ζώων είναι πανομοιότυπη.

Ο La Mettrie πίστευε ότι ο άνθρωπος λειτουργεί σαν μηχανή, καθώς οι νοητικές του σκέψεις εξαρτώνται πάντα από σωματικές δράσεις. Στη συνέχεια υποστήριξε ότι η οργάνωση της ύλης σε ένα υψηλό και πολύπλοκο επίπεδο οδηγεί στην ανθρώπινη σκέψη. Δεν πίστευε στην ύπαρξη θεού.

Κάποιες από τις μαρτυρίες που παραθέτει ο La Mettrie για τη στήριξη των απόψεών του παραβλέφθηκαν ως αβάσιμες, όπως η περίπτωση του ακέφαλου κοτόπουλου που συνεχίζει να τρέχει από δω και από κει ή μια πρόσφατη αφαιρεθείσα καρδιά από ένα ζώο που συνεχίζει να λειτουργεί. Αυτά αποδεικνύουν κατά τη γνώμη του τη σύνδεση του νου και του σώματος. Πολλοί μάλιστα χαρακτηρίζουν τα έργα του μη επιστημονικά και αμφιλεγόμενα.

Διαφωνούσε με τις χριστιανικές πεποιθήσεις και τόνιζε εμφατικά την σημασία της αισθητηριακής απόλαυσης, δίνοντας έτσι μια ηδονιστική προσέγγιση στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Επίσης συγκρίνοντας τη συμπεριφορά ζώων και ανθρώπων αμφισβήτησε την διαδεδομένη αντίληψη ότι οι άνθρωποι διαθέτουν υψηλότερη αίσθηση ηθικής από τα ζώα. Επισήμανε ότι τα ζώα σπάνια βασανίζουν το ένα το άλλο και ισχυρίστηκε ότι κάποια ζώα είναι ικανά για κάποιο βαθμό ηθικής συμπεριφοράς.

Ο La Mettrie επηρέασε άμεσα τον Pierre Jean Georges Cabanis, ένα εξέχοντα Γάλλο γιατρό. Αυτός δούλεψε πάνω στις ματεριαλιστικές αντιλήψεις του La Mettrie αλλά τις τροποποίησε επί το μετριοπαθέστερο. Οι ακραίες θέσεις του La Mettrie απορρίφθηκαν στην εποχή του αλλά επέδρασαν αργότερα σημαντικά στη διαμόρφωση της ψυχολογίας και κυρίως στην αναγωγική τάση του συμπεριφορισμού (behaviorism). Αλλά η αντίδραση που είχε συναντήσει η πρόσληψη των έργων του ήταν τόσο μεγάλη που οι συμπεριφοριστές αναφέρθηκαν σε άλλους ματεριαλιστές φιλοσόφους και όχι σε αυτόν ως προδρόμους τους.



Free Web Hosting